Demansın kesin bir tedavisi bulunmamasına rağmen, son yıllarda yapılan çalışmalar risk faktörlerini giderek daha ayrıntılı şekilde ortaya koyuyor. Fiziksel aktivite düzeyi, beslenme şekli, alkol tüketimi, sosyal çevre ve hatta kişinin müzikle kurduğu bağ gibi pek çok unsurun, zihinsel gerileme sürecini etkileyebildiği biliniyor.
Japonya’da gerçekleştirilen yeni bir geniş katılımlı çalışma ise bu listeye şaşırtıcı bir madde daha ekliyor: peynir yemek. Yapılan analizlerde, düzenli peynir tüketen yaşlı bireylerde demans görülme oranının, hiç peynir tüketmeyenlere kıyasla daha düşük olduğu belirlendi. Elde edilen veriler, toplum sağlığı açısından küçük gibi görünen farklılıkların geniş kitlelerde önemli sonuçlara yol açabileceğini ortaya koyuyor.
8 bini aşkın katılımcıyla yürütülen araştırmada, 65 yaş ve üzerindeki bireylerin beslenme alışkanlıkları üç yıl boyunca izlendi. Katılımcıların yarısı haftada en az bir kez peynir tükettiğini bildirirken, diğer yarısı peynir yemediğini belirtti. Takip süresinin sonunda peynir tüketen grupta demans teşhisi konan kişi sayısının, peynir tüketmeyen gruba göre daha düşük olduğu kaydedildi. Araştırmacılar, bu farkın tek başına büyük bir etki ifade etmeyeceğini ancak nüfus çapında değerlendirildiğinde önemli bir sinyal niteliği taşıdığını aktardı.
Peynirin Beyin Sağlığıyla Bağlantısı
Çalışmada sonuçları etkileyebilecek yaş, eğitim düzeyi, gelir seviyesi gibi pek çok unsur değerlendirildi. Ek olarak, peynir yemeyen bireylerin genel olarak daha düşük kaliteli bir diyet alışkanlığına sahip olduğu görüldü. Bu durum hesaba katıldığında bile, peynir tüketimi ile demans riski arasındaki bağlantının tamamen ortadan kalkmadığı belirlendi.
Araştırmacılar, peynirin içerdiği bazı bileşenlerin beyin sağlığı için önemli olduğuna dikkat çekiyor. Özellikle K vitamini ve fermente gıdalarda bulunan yararlı bakteriler, daha önce bilişsel işlevlerle ilişkilendirilen besin maddeleri arasında yer alıyor. Bağırsak sağlığı ile beyin fonksiyonları arasındaki ilişkinin güçlenmesi, peynir gibi fermente ürünlerin neden zihinsel gerileme riskine karşı koruyucu etki gösterebileceğine dair temel açıklamalardan biri olarak belirtiliyor. Ayrıca fermente süt ürünlerinin kalp-damar sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğu biliniyor. Kardiyovasküler sağlığın demans riskinde kritik bir rol oynadığı göz önüne alındığında, bu sonuçlar önceki bilimsel verilerle uyum gösteriyor.
Demans, dünya genelinde on milyonlarca insanı etkileyen ve nüfus yaşlandıkça hızla artan bir halk sağlığı sorunu olarak değerlendiriliyor. Araştırmayı yürüten ekip, elde edilen bulguların kesin bir neden-sonuç ilişkisi göstermediğini, ancak takip eden çalışmalarda peynir türleri, tüketim miktarı ve biyolojik mekanizmaların detaylı biçimde incelenmesi gerektiğini belirtiyor. Çalışmanın, gelecekte daha kapsamlı araştırmalar için önemli bir başlangıç veri seti sunduğu ifade ediliyor.
