Türkiye’de uzun süredir tartışılan ve milyonlarca kadını yakından ilgilendiren ev hanımlarına emeklilik düzenlemesi, yeni torba yasa çalışmalarıyla birlikte bir kez daha gündemin merkezine yerleşti. Yıllardır sosyal güvence dışında kalan, herhangi bir iş yerinde kayıtlı çalışmayan ve ev içi emeği nedeniyle prim sistemi dışında kalan kadınların gelecekte nasıl bir emeklilik modeline dahil edileceği kamuoyunda merak konusu olurken, hükümetin yeni planı, ev hanımlarının isteğe bağlı sigorta yoluyla sistemin içine çekilmesini hedefliyor.
2025 yılı itibarıyla yapılması planlanan değişikliklerin temelinde, prim yükünün belirli bir kısmının devlet tarafından karşılanması, kadınların sigorta başlangıcının kolaylaştırılması ve çocuklu annelere ek haklar tanınması bulunuyor. Düzenlemenin detayları netleşirken, ev hanımlarının kaç yıl prim ödeyerek hangi yaşta emekli olabileceği sorusu ise gündemin en çok sorgulanan başlıkları arasında yer alıyor.
Prim Desteği, Çocuk İndirimi ve 15 Yıllık Sigortalılık Kuralı
Torba yasada yer alması beklenen düzenlemeye göre ev hanımları, isteğe bağlı sigorta kapsamına girerek prim ödemeye başlayabilecek. Sistemin yürürlüğe girmesi halinde primin üçte birinin devlet tarafından karşılanması planlanıyor. Mevcut hesaplamalara göre 2025’te brüt asgari ücret baz alınarak belirlenen prim tutarının yaklaşık üçte birlik kısmının kamu desteği olarak karşılanacağı belirtiliyor. Böylece ev hanımlarının her ay ödemesi gereken prim miktarı düşecek ve sisteme giriş daha ulaşılabilir hale gelecek.
Ek Avantajlar ve Maaş Miktarı
Düzenlemede dikkat çeken unsurlardan biri de çocuklu annelere sağlanacak ilave avantajlar. Her bir çocuk için belirli prim indirimleri uygulanması, emeklilik hesabında kadınların daha hızlı birikim yapmasını sağlayacak. Ayrıca, sisteme hiç dahil olmamış kadınların da isteğe bağlı sigorta yoluyla ilk kez kayıt altına alınması öngörülüyor. Bu çerçevede 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim günü, emeklilik için temel şartlar arasında yer alıyor.
Uzun vadeli prim ödemesiyle birlikte, sigorta başlangıcı ve prim sayısı emeklilik yaşını doğrudan belirleyecek kriterler olarak öne çıkıyor. Böylece en düşük 8321 TL den başlayıp 15 bin tlye kadar çıkabiliyor.
Emeklilik Yaşı, Toplu Prim İmkanı ve Başvuru Koşulları
Ev hanımlarının emeklilik sürecinde en çok sorgulanan başlıklardan biri, toplu prim ödeme imkânının olup olmayacağı. Düzenlemenin yasalaşması halinde bu konuda netleşecek detaylar, özellikle geç yaşta prim ödemeye başlamak isteyen kadınlar için önem taşıyor. Mevcut isteğe bağlı sigorta uygulamasında 25 yıl prim ödeyen ve belirlenen yaş şartını tamamlayan kadınların emekli olabildiği biliniyor. Yeni modelde bu yaş kriteri korunurken, sigortaya başlangıç tarihi emeklilik yaşını doğrudan etkileyen temel unsur olmayı sürdürecek.
Yapılacak düzenlemenin, prim ödemeye ekonomik gücü yetmeyen kadınları nasıl kapsayacağı ise dikkatle takip edilen bir diğer başlık. Devletin üstleneceği prim desteğinin belirli bir orana dayanması, geri kalan ödeme yükünü ev hanımlarının karşılaması gerektiği anlamına geliyor. Bu nedenle başvuru koşulları, gelir kriterleri ve destekten yararlanma şartlarının nasıl tanımlanacağı torba yasa sürecinin en kritik maddeleri arasında bulunuyor.
Yeni düzenleme yürürlüğe girdiğinde, emeklilik hakkını kazanan ev hanımları e-Devlet üzerinden veya bağlı bulundukları SGK birimlerine başvurarak işlemlerini tamamlayabilecek. Sistemin uygulanmaya başlamasıyla birlikte ev içi emeğin yıllar boyu görünmez kalan etkisinin resmî olarak kayıt altına alınması ve kadınların sosyal güvenceye dahil edilmesi hedefleniyor.
